Ulu Öndər Heydər Əliyev İlham Əliyev haqqında “Mən ona özüm qədər inanıram və gələcəyinə böyük ümidlər bəsləyirəm"deyəndə bəziləri onun böyük siyasətə tam hazır olduğuna şübhə ilə yanaşdılar. Lakin həyat bu sözlərin nə qədər böyük bir həqiqət olduğunu bütün dünyayagöstərdi. İlham Əliyev Heydər Əliyevin bir dövlət kimi məhv olmaq təhlükəsindən xilas etdiyi Azərbaycanı yüksələn xətlə inkişaf etdirərək ona bütün sahələrdə böyük uğurlar qazandırdı. Son 13 il ərzində onun rəhbərliyi altında yaşıyıb yaradan Azərbaycan tək Cənubi Qafqazın deyil, qərbıə şərqin ortalığında yerləşən böyük bir bölgənin ən nüfuzlu dövlətlərindən birinə çevrildi. İndi beynəlxalq siyasi müstəvidə Azərbaycanın nüfuzu yüksələrək elə bir səviyyəyə çatıb ki, o artıq dünyanın super dövlətləri arasında baş verən münaqişələrin nizamlanmasında öz sözünü deyə bilir. Belə uğur Heydər Əliyev siyasi və iqtisadi kursunun davamçısı İlham Əliyevin 2004-cü ildən başlayaraq apardığı düşünülmüş siyasətin məntiqi nəticəsidir.
Hakimiyyətə gəldiyi ilk gündən “biz bundan sonra elə yaşamalıyıq ki, sanki bir neft ölkəsi deyilik və neftimiz yoxdur” deyən gənc Prezident, neftlə bağlı iqtisadiyyatın çətinliklərini layiqincə qiymətləndirərək hər kəsdən daha uzağa baxmağı bacardı. Neft pullarının daimi olmadığını çox gözəl bilən İlham Əliyev ölkə iqtisadiyyatının kökülü şəkildə yenidən qurulmasına start verdi. Ölkə iqtisadiyyatının real sektorunun yüksək səviyyədə inkişaf etdirilməsinin mümkünlüyünü ona münbit fəaliyyət meydanı yaratmaqdan keçdiyini çox gözəl bilən ölkə Prezidenti 2004-cü ildən başlayaraq start verdiyi “Regionların sosial iqtisadi inkişaf proqramları”çərçivəsində iri infrastruktur layihələrinin reallaşdırılmasına start verdi. Bu illər ərzində bölgələrin enerji, qaz, su təchizatının yüksək səviyyədə təmin edilməsi, yol infrastrukturunun yenidən qurulması sahəsində inqilabi nəticələrə gətirib çıxaran layihələr reallaşdırıldı. Bakı şəhərinin avtomobil tıxaclarından xilas edilməsi istiqamətində nəhəng layihələr öz sözünü dedi. Bu gün dünyanın bir çox böyük şəhərləri avtomobil tıxaclarının yaratdığı problemin məngənəsində sıxıldlğı bir zamanda Bakı bu problemi arxada qoyub.
Görülən işlərin nəticələri özünü çox gözlətmədi. Bir neçə il ərzində Ümumi Daxili Məhsulda qeyri-neft sektorunun payı 50%-dən 70%-ə qədər yüksələ bildi. Bu bir neft ölkəsinin iqtisadiyyatında baş verən əsil inqilab idi. İndiyə qədər dünyanın heç bir neft ölkəsində buna bənzər hadisə müşahidə olunmamışdı. Bütün bu uğurlardan sonra qarşıda duran başlıca hədəf real sektordan ixracın həcmini dəfələrlə artırmaq və son nəticədə ölkə iqtisadiyyatının neftdən asılılığını tam optimal hesab edilə biləcək bir səviyyəyə çatdırmaq idi. Lakin çox təəssüflər olsun ki, heç kimin gözləmədiyi halda 2014-cü ilin ikinci yarısında etibarən dünya bazarlarında neftin qiymətləri kəskin şəkildə aşağı düşməyə başladı. Neft gəlirlərinin qısa zaman kəsiyində kəskin şəkikldə azalması ölkə iqtisadiyyatının yenidən qurulması və onun qeyri-neft sektoruna axarlı şəkildə transformasiya olunması sahəsində bəzi problemlər yaratdı. Neftin qiymətləri ətrafında gedən siyasi oyunlar vəziyyəti bir qədər də mürəkkəbləşdirdi. Baş verən bu prosseslərin nə qədər davamlı olacağını müəyyənləşdirmək çətin idi və elə bu səbəbdən də Azərbaycan Prezidenti gözləmə mövqeyinə qətiyyətlə yox deyərəkölkədə post-neft dövrünün başlandığını rəsmi şəkildə elan etdi. Yeni dövr düşünülmüş bir iqtisadi siyasətlə, praktik olaraq yeni iqtisadi modellə idarə olunmağa başlnadı. 2015-ci ilin son aylarından başlayaraq ölkədə azad sahibkarlığın inkişafını təmin edə biləcək və ona hər yerdə yaşıl işıq yandıran çox mühüm qərarlar qəbul edildi. Azərbaycan iqtisadiyyatının bütün istiqamətlər üzrə hərtərəfli inkişafını nəzərdə tutan Strateji yol xəritələri təsdiq olundu. Bu sənədlərin işlənib hazırlanmasında beynəlxalq təcrübədə olan bütün müsbət nəticələr yerli xüsusiyyətləri nəzərə almaqla istifadə edildi və onların hazırlanması işinə dünyanın ən aparıcı mütəxəssisləri cəlb olundu.
Bu gün Prezident İlham Əliyevin şəxsi təşəbbüsü ilə rel sektorun əsas istiqamətləri üzrə ölkə iqtisadiyyatında inqilabi dəyişikliklər baş verir. Qeyri-neft sənayesində iri və orta istehsal müəssisələrinin qurulması yaxın gələcəkdə Azərbaycanı xam neft satan ölkədən neftdən hazırlanan məhsulların ixracatçısına çevirəcəkdir. Bu məqsədlə Sumqayıtda tikilən Kimya Sənaye Parkı ilkin qaranquş rolunu oynayacaq. Aqrar sektor öz inkişafının yeni mərhəlləsinə qədəm qoyb. Son bir neçə il ərzində dünənə qədər Azərbaycana möhkəm valyuta gətirə biləcək texniki məhsulların – pambığın, baramanın, tütünün və başqa məhsulların istehsalında inqilabi bir dönüş edildi. İndi İki il öncə cəmisi 200 kiloqram barama istehsal etmiş bir ölkəə 2019-cu ildə 1300 ton barama tədarükünü hədəfləyib və bu sahənin inkişafını təmin etmək üçün ötən il bölgələrimizdə 1 milyon 600 min tut ağacı əkilib. Aqrar sektorda buna bənzər uğurlar demək olar ki, bütün məhsulnövlərində əldə olunmağa başlayıb. İndi artıq ölkə rəhbərliyi qeyri-neft sənayesi və aqrar sektorda istehsal ediləcək məhsulların “Made in Azerbaijan” brendi ilə dünya bazarlarında öz yerini tutması istiqamətində lazımı işlər aparır.
Bu gün Azərbaycan dünyanın turizm mərkəzinə çevrilməkdədir. Bunun üçün hər bir şəraiti olan ölkəmizdə cənab İlham Əliyevin bilavasitə təşəbbüsü və rəhbərliyi ilə atılan addımların, qəbul edilən qərarların əhəmiyyəti misilsizdir. Azərbaycanın dünyaya daha yaxından tanıdılması istiqamətində atılan addımlar isə yüksək qiymətə layiqdir. Bu yöndə ilkin qaranquş rolunu ölkəmizdə birinci xanım Mehriban Əliyevanın təşkilatçılığı ilə keçirilən Avrovizyon Mahnı Müsabiqəsi dünyanın diqqətini Azərbaycana yönəldə bildi. Bunun ardınca ölkəmizdə bir birindən əhəmiyyətli beynəlxalq tədbirlərin keçirilməsi, 2015-ci ildə isə bütün dünyanı heyran edən Birinci Avropa Oyunlarının, bu ilin iyun ayında Dördüncü İslam Oyunlarının yüksək səviyyədə təşkili milyardlarla insanın diqqətini Azərbaycana yönəltdi. Ən yüksək səviyyədə keçirilən bu tədbirlər eyni zamanda Azərbaycanın bütün dünyaya təqdimatı demək idi. Bu təqdimatın məntiqi nəticələri göz qabağındadır. Bu gün ölkəmizin hər yerində, xüsusilə də Bakı şəhərində əcnəbi turistlərin sayının nə qədər artdığını silahlanmayan gözlə də açıq aydın görmək mümkündür.
İlham Əliyevin rəhbərliyi altında Azərbaycan iqtisadiyyatına çox böyük töhvə verməyi hədəfləmiş istiqamətlərdən biri də ölkəmizin əlverişli coğrafi mövqeyindən məharətlə istifadə etməklə onu tranzit yükdaşımalar sahəsində bölgənin nəhəng ticarət dəhlizinə çevirmək bacarığı oldu. Son bir neçə il ərzində bu sahədə görülən işlərə rəğmən çəkinmədən demək olar ki, Azərbaycan bu gün qərbıə şərq, cənubla şimal arasında tranzit yükdaşımaların lokomotivinə çevrilir. Bu layihənin əsasını təşkil edən Qədim İpək Yolunun bir xətti olaraq şərqlə qərbi birləşdirəcək Bakı-Tibilisi-Qars dəmir yolu, cənub – şərqi Asiya ölkələrindən və Hindistandan tutmuş tranzit yüklərin İran vasitəsilə Azərbaycan üzərindən şimala və qərbə daşınmasını hədəfləyən Şimal Cənub Ticarət Dəhlizi kimi layihələr, Xəzər hövzəsinin Ələt zonasında regionda ən boyük Beynəlxalq Ticarət Limanının tikintisi bu sahədə yeni eranın təməlini qoydu. Azərbaycan bu gün həmin transmilli layihələrin reallaşdırılması sahəsində öhdəsinə düşən bütün işləri ya tam başa çatdırmış ya da başa çatdırmaq üzrədir. Bütün bu layihələr və ölkədə tranzit yükdaşımaların sistemləşdirilərək müasir bazarın tələbıərinə uyğun yenidən qurulması i Prezident İlham Əliyevin şəxsi təşəbbüsünün məhsuludur . Bu layihələrin icrası əsasında Azərbaycan üzərindən daşınacaq yüz milyonlarla ton yüklər ölkəmizə milyardlarla dollar valyuta axınını təmin edəcəkdir.
Prezidentin iradəsi ilə ərəsəyə gələn və bütün dünyanın diqqət mərkəzində olan ən böyük transmilli layihələrdən biri də Cənub Qaz Dəhlizi layihəsidir. Bu layihə Prezident İlham Əliyev şah əsəridir və onun ərəsəyə gəlməsi bilavasitə Azərbaycan Prezidentinin iradəsinin və qətiyyətinin nəticəsində mümkün ola bildi. Layihənin reallaşdırılması ilə bağlı yaradılan çətinliklərəvə təziqlərəbaxmayaraq İlham Əliyev bütün məsuliyyəti öz üzərinə götürərək 11 şirkətin, yeddi hökumətin və 11 topdan qaz alıcılarının sıx əməkdaşlığı tələb edən bu Transmilli Layihənin sükanını öz əlinə aldı. On illər boy qaz təchizatnın şaxələndirməni xəyallarında yaşadan Avropa dövlətlərinin bu istəyini məhz Azərbaycan Prezidenti reallaşdıra bildi. Bu ABŞ-ın da böyük dəstəyi ilə ərəsəyə gələn əsrin ən böyük enerji layihəsidir.
Bütün bu görülən işlər və əldə olunan yüksək nəticələr hesabına İndi Azərbaycan həm qərb və həm də şərq üçün sözün əsil mənasında strateji bir tərəfdaşa çevrilib. Amerika Birləşmiş Ştatları prezidenti Donald Trampın bir ay içərisində Azərbaycan Prezidentində ünvanladığı iki məktubda ölkəmizlə münasibətlərə və bu münasibətlərin gələcəyinə verdiyi yüksək qiymət ABŞ kimi bir nəhəng ölkənin bölgədə Azərbaycanın simasında özünə ən etibarlı bir tərəfdaş seçməkdə qərarlı olduğunu ortaya qoydu.
Müasir və ğz multikultural dəyərləri ilə dünyavi bir dövlətə çevrilmiş gənc Azərbaycan dövlətinin qısa bir zamanda əldə etdiyi bu uğurlar Prezident İlham Əliyevin gecəli gündüzlü apardığı gərgin fəaliyyətin məntiqi nəticəsidir. Bu gün bütün sahələrdə Cənubi Qafqazın lider dövləti statusunu qazanmış və dünyanın ən nüfuzlu dövlətlərindən birinə çevrilmiş Azərbaycan, iqtisadi cəhətdən tənəzzül içərisində boğulan, öz iqtisadi və siyasi müstəqilliyini tam itirmiş, əhalisi səfalət üzündən kütləvi şəkildə immiqrasiya edən Ermənstana acılızlik içində boğulan və bundan sonra nə edəcəyini bilməyən bir dövlət kimi baxmaqda tam haqlıldır. Bu gün Azərbaycan öz iqtisadi qüdrətinə uyğun qurduğu orduya söykənib Ali Baş Komandan İlham Əliyevin bir göstərişi ilə işğal altındakı torpaqları bir neçə gün ərzində azad etmək iqtidarındadı. Lakin biz həmişə sülh tərəfdarı olmuşuq. Ötən ilin aprel ayında Azərbaycan ordusunun hərbi uğurları çox mətləblərə aydınlıq gətirdi. Bu gün Ermənistan mətbuatında bizə qarşı ən radikal mövqedə dayanan erməni siyasətçiləri belə Xocalı qatili Serj Sarkisyanı “ İlham Əliyev dedi və elədi bəs sən nə edirsən?” deyərək onu aşağılayır və Azərbaycanla hesablaşmağa çağırırlar. Çünki az çox ağlı başında olan bu siyasətçilər yaxşı başa düşürlər ki, Azərbaycan kimi güclü və qüdrətli bir dövlətlə hesablaşmamaq artıq onların sonunu yaxınlaşdırır. İlham Əliyevin rəhbərliyi altında bu günə gəlib çatmış Azərbaycan dövləti artıq tək azərbaycanda yaşayan azərbaycanlıların deyil əlli milyonluq bütün dünya azərbaycanlılarının dövlətinə çevrilib. Bu güclə bu qüdrətlə hesablaşmamaq isə mümkün deyil!
Fikrət Yusifov
Iqtisad elmləri doktoru, professor
